1. Pojęcie pomocy publicznej

Punktem wyjścia do określenia pojęcia pomocy publicznej jest od dnia 1 grudnia 2009 r. Art. 107 ust. 1 TFUE. (wraz z wejściem w życie w dniu 1 grudnia 2009 r. Traktatu z Lizbony, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską został zastąpiony przez Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TWE-TFUE). Od tego dnia zmianie uległa numeracja artykułów, dotychczasowe przepisy art.87 TWE otrzymały oznaczenie jako art. 107 TFUE)
Przepis ten nie zawiera legalnej definicji pomocy publicznej, lecz wskazuje następujące przesłanki, których łączne spełnienie powoduje, iż dane wsparcie, udzielane podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą, zostaje zakwalifikowanie do kategorii pomocy publicznej:

Nie wystąpienie co najmniej jednej z wymienionych przesłanek powoduje wykluczenie wsparcia spod przepisów dotyczących pomocy publicznej. Jeśli wszystkie te przesłanki są w danym przypadku spełnione wówczas dane wsparcie podlega przepisom dotyczącym pomocy publicznej.

2. Podmioty udzielające pomocy

Podmiotem udzielającym pomocy jest organ administracji publicznej lub inny podmiot, który jest uprawniony do udzielania pomocy publicznej, w tym przedsiębiorca publiczny. Przedsiębiorcą publicznym jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą, na który organ władzy publicznej ma decydujący, bezpośredni lub pośredni wpływ.

3. Podmioty zaangażowane w proces udzielania pomocy publicznej

Oprócz podmiotów udzielających pomocy, ubiegających się o pomoc oraz beneficjentów, w proces udzielania pomocy publicznej zaangażowane są organy monitorujące pomoc publiczną na terenie kraju: Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz minister właściwy do spraw rolnictwa a także organ nadzorujący pomoc publiczną na terenie państw członkowskich - Komisja Europejska, do której należy wydawanie decyzji w zakresie występowania pomocy publicznej w danym przypadku oraz zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem. Od decyzji Komisji Europejskiej zainteresowane strony mogą odwołać się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub Sądu I instancji. Monitorowanie pomocy polega na gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o udzielanej pomocy publicznej oraz przestrzeganie krajowego limitu skumulowanej pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a w zakresie pomocy w rolnictwie lub rybołówstwie - minister właściwy do spraw rolnictwa ponadto opiniują projekty pomocy indywidualnej oraz programów pomocowych w trybie art. 12 ust.1 ustawy z dnia 30.04.2004r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. nr 59, poz.404 z późn. zm.). Opinia Prezesa Urzędu lub ministra właściwego do spraw wsi zawiera w szczególności stanowisko czy projekt przewiduje udzielanie pomocy publicznej, stanowisko w sprawie zgodności pomocy publicznej ze wspólnym rynkiem, propozycje zmian przedstawione w celu zapewnienia zgodności postanowień projektu ze wspólnym rynkiem oraz stanowisko w sprawie obowiązku notyfikacji projektu. Komisja Europejska natomiast posiada wyłączne prawo do decydowania o zgodności pomocy udzielanej w danym przypadku z prawem wspólnotowym, wynikające z art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawny art. 88 TWE).
Dopóki Komisja nie wyda zgody na udzielenie pomocy, nie może być ona przyznana, wyjątek stanowi jedynie pomoc de minimis, pomoc udzielana na zasadzie wyłączeń blokowych oraz na postawie programów pomocowych zatwierdzonych przez Komisję.

4. Beneficjenci pomocy publicznej

We wspólnotowym prawie konkurencji pojęcie przedsiębiorcy (i potencjalnego beneficjenta pomocy publicznej) odnosi się do wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, bez względu na formę prawną i sposób finansowania, niezależnie od faktu, czy przepisy krajowe przyznają danemu podmiotowi status przedsiębiorcy oraz bez względu na fakt, czy jest to podmiot nastawiony na zysk czy działający na zasadzie non profit. Beneficjentami pomocy publicznej mogą być zatem nie tylko przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2.07.2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, (Dz.U. Nr 155 z 2007r., poz. 1095 ze zm.) lecz również np. zakłady budżetowe, stowarzyszenia, fundacje, o ile prowadzą działalność gospodarczą. Pojęcie działalności gospodarczej związane jest z oferowaniem dóbr i usług na rynku.

5. Mikro, mali, średni i inni przedsiębiorcy

Załącznik I do Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008r. (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) – Dz. Urz. UE L 214 z 9.08.2008r., zawiera definicję małych i średnich przedsiębiorstw, wykorzystywaną w przepisach dotyczących pomocy publicznej. Zgodnie z wymienionym załącznikiem dokonano następującej klasyfikacji przedsiębiorstw według kryterium wielkości.

Mikroprzedsiębiorca - stan zatrudnienia do 10 osób, roczny obrót lub łączna roczna suma aktywów (suma bilansowa) nie przekracza 2 mln euro.
Mały przedsiębiorca - stan zatrudnienia powyżej 10 osób, ale mniej niż 50 osób, roczny obrót lub łączna suma aktywów (suma bilansowa) nie przekracza 10 mln euro.
Średni przedsiębiorca - stan zatrudnienia od 50 do 250 osób, roczny obrót nie przekracza 50 mln euro lub łączna roczna suma aktywów (suma bilansowa) nie przekracza 43 mln euro.
Inny (duży) przedsiębiorca - stan zatrudnienia powyżej 250 osób roczny obrót powyżej 50 mln euro lub łączna suma aktywów (suma bilansowa )powyżej 43 mln euro.

Do kategorii małych i średnich zaliczane jest tylko przedsiębiorstwo samodzielne, tzn. nie będące przedsiębiorstwem powiązanym lub partnerskim, w rozumieniu art. 3 ust.2 i 3 Załącznika I do wyżej wymienionego ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych. Danymi używanymi do obliczenia liczby osób zatrudnionych oraz progów finansowych są dane dotyczące ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego obliczone w stosunku rocznym. W przypadku nowo utworzonych przedsiębiorców, których sprawozdania finansowe nie zostały jeszcze zatwierdzone, dane używane w powyższych celach pochodzą z oszacowania dokonanego w dobrej wierze w trakcie roku obrotowego.
Kwalifikator małych średnich przedsiębiorstw, pozwalający na ustalenie wielkości przedsiębiorstwa zgodnie z Załącznikiem I do wymienionego rozporządzenia, znajduje się na stronie internetowej Państwowej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (w zakładce kwalifikator MSP): www.parp.gov.pl

6. Wielkość pomocy

Wielkość pomocy publicznej przyznana przedsiębiorcy jest to wartość pomocy wyrażona w kwocie pieniężnej lub intensywność pomocy wyrażona jako stosunek wartości pomocy publicznej do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą publiczną. Wartość pomocy wyrażona jest w ekwiwalencie dotacji brutto lub netto - czyli w kwocie pieniężnej jaką otrzymałby beneficjent pomocy, gdyby pomoc przyznana była w formie dotacji. Ekwiwalent dotacji brutto (EDB) nie uwzględnia opodatkowania kwoty pomocy podatkiem dochodowym, natomiast ekwiwalent dotacji netto (EDN) oznacza kwotę pomocy uwzględniającą opodatkowanie podatkiem dochodowym. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004r. (Dz. U. Nr 194 poz.1983 z późn. zm.) określa szczegółowe sposoby przeliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach na równą jej wartość dotacji, wyrażoną w ekwiwalencie dotacji brutto i netto.

7. Formy pomocy

Wyróżnia się cztery następujące grupy form udzielania pomocy publicznej.
Grupa A - pomoc zaklasyfikowana do tej grupy może być udzielana bezpośrednio z budżetu lub poprzez uszczuplenie należności budżetu, np. dotacje, dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych (bezpośrednio da przedsiębiorców), zwolnienie z podatku, umorzenie zaległości podatkowej wraz z odsetkami, umorzenie opłaty itp.
Grupa B - obejmuje formy zaangażowania kapitałowego państwa w kapitale przedsiębiorstw, np. objęcie udziałów w spółce prawa handlowego.
Grupa C - w tej grupie mieszczą się transfery środków finansowych w postaci kredytów preferencyjnych oraz odroczenia terminu płatności i rozłożenia na raty należności stanowiących środki publiczne (np. odroczenie terminu płatności podatku, rozłożenie na raty opłaty).
Grupa D - obejmuje gwarancje i poręczenia.
Szczegółowy katalog form pomocy publicznej zawiera Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej, informacji o nieudzieleniu takiej pomocy oraz sprawozdań o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 153 z 2008r., poz. 952).

8. Dopuszczalność udzielania pomocy publicznej

Art. 107 ust.1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawniej art. 87 TWE) wprowadza generalny zakaz udzielania pomocy publicznej, jednak inne przepisy Traktatu stanowią, iż niektóre kategorie pomocy są dozwolone i zgodne ze wspólnym rynkiem. Art. 107 ust.2 (dawniej art. 87 ust. 2 TWE) określa, iż zgodna ze wspólnym rynkiem jest pomoc o charakterze socjalnym, udzielona indywidualnym konsumentom, bez dyskryminacji ze względu na pochodzenie produktu, pomoc udzielona w celu naprawienia szkód wywołanych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia oraz pomoc udzielona gospodarce pewnych obszarów RFN dotkniętych podziałem Niemiec. Na mocy art. 107 ust. 3 Traktatu (dawniej art. 87 ust. 3 TWE) za zgodną ze wspólnym rynkiem może być uznana pomoc sprzyjająca rozwojowi regionów, gdzie standard życia jest nienormalnie niski lub gdzie występuje poważne bezrobocie, pomoc na realizację ważnych projektów w interesie ogólnoeuropejskim lub mająca przeciwdziałać poważnym zakłóceniom w gospodarce państw członkowskich, pomoc ułatwiająca rozwój pewnych dziedzin działalności gospodarczej lub pewnych terytoriów, o ile nie oddziałuje na handel w stopniu naruszającym wspólny interes, pomoc wspierająca kulturę i ochronę dziedzictwa kulturowego oraz inne kategorie pomocy przyjęte przez Radę Europy na wniosek Komisji Europejskiej. Art.106 ust. 2 Traktatu (dawniej art. 86 ust.2 TWE) dopuszcza udzielanie pomocy w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych w ogólnym interesie gospodarczym, art. 93 (dawniej art.73 TWE) zezwala na pomoc w sektorze transportu, natomiast art. 42 (dawniej art.36 TWE) - w sektorze rolnictwa.

9. Rodzaje pomocy publicznej

Pomoc publiczna może być kierowana w odniesieniu do regionów państwa, sektorów gospodarki oraz kategorii przedsiębiorców, w zależności od przeznaczenia, wyróżnia się jej podstawowe rodzaje : pomoc regionalną, sektorową i horyzontalną.

Pomoc regionalna przeznaczona jest na wyrównywanie poziomu gospodarczego regionów państw członkowskich, udzielana jest na nowe inwestycje, tworzenie miejsc pracy związanych z tymi inwestycjami oraz nowo utworzonym małym przedsiębiorstwom. Wartość pomocy regionalnej ograniczona jest tzw. maksymalną intensywnością pomocy, czyli stosunkiem ekwiwalentu brutto do wysokości kosztów kwalifikujących się pomocą. Maksymalne intensywności pomocy dla poszczególnych obszarów kraju wynikają z mapy pomocy regionalnej, określonej w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13.10.2006r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej (Dz. U. Nr 190 z 2006r., poz. 1402). Na terenie Olsztyna i województwa warmińsko-mazurskiego wynosi ona 50%, oznacza to, że przedsiębiorca korzystający z pomocy regionalnej może uzyskać w ramach tej pomocy połowę kwalifikowanych kosztów inwestycji lub kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników. Pułap ten ulega podwyższeniu o 20 punktów procentowych w przypadku pomocy udzielanej mikro- i małym przedsiębiorcom i o 10 punktów procentowych w sytuacji, gdy pomoc jest udzielana średnim przedsiębiorcom. Pomoc dla nowo utworzonych małych przedsiębiorstw nie może przekraczać 35% wydatków kwalifikowanych: kosztów usług prawniczych, doradztwa, kosztów administracyjnych bezpośrednio związanych z utworzeniem przedsiębiorstwa i innych wydatków, nie więcej jednak niż 2 mln. euro na przedsiębiorstwo.

Pomoc sektorowa jest udzielana sektorom gospodarki, które napotykają trudności gospodarcze, pomoc ta ma charakter ochronny (restrukturyzacja lub utrzymanie sektora poprzez ograniczenie przyrostu produkcji) oraz charakter stymulujący wzrost produkcji (gdy sektor nie może poradzić sobie w oparciu o własne środki z rosnącym popytem na produkty).

Pomoc horyzontalna kierowana jest do przedsiębiorców bez względu na sektor gospodarki oraz region i udzielana jest w szczególności na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną, ochronę środowiska, szkolenia, jako pomoc inwestycyjna, na zatrudnienie dla małych i średnich przedsiębiorstw, na restrukturyzację, na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego i inne przeznaczenia.
W prawie wspólnotowym dopuszczalne są również inne rodzaje pomocy, m.in. pomoc stanowiąca rekompensatę z tytułu świadczenia usług publicznych w ogólnym interesie gospodarczym oraz pomoc de minimis.

Najpopularniejsza i najchętniej stosowana z uwagi na nieskomplikowaną procedurę udzielania oraz brak wymogu ponoszenia kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, jest pomoc de minimis. Przyjmuje się, iż ze względu na małą kwotę, pomoc de minimis nie narusza wymiany handlowej między państwami członkowskimi oraz nie zakłóca ani też nie grozi zakłóceniem konkurencji, dlatego jest dopuszczalna. Pomoc de minimis jest to pomoc, której łączna wartość udzielona danemu podmiotowi w okresie danego roku kalendarzowego i dwóch poprzedzających go lat kalendarzowych nie przekracza równowartości 200 tys. euro lub 100 tys. euro w sektorze transportu drogowego. Przyznanie pomocy de minimis nie wymaga opiniowania projektu pomocy przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie - ministra właściwego do spraw rolnictwa) w trybie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 30.04.2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. Nr 59 z 2007r., poz.404 ze zm.) oraz nie jest objęte obowiązkiem uprzedniego zgłoszenia (notyfikacji) Komisji Europejskiej, wynikającemu z art. 108 ust. 3 Traktatu (dawniej art. 88 ust.3 TWE). Warunki dopuszczalności pomocy de minimis określa Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006r. (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006r.). Podmioty udzielające pomocy mają obowiązek wydawania beneficjentowi pomocy zaświadczeń stwierdzających, że udzielona pomoc publiczna jest pomocą de minimis albo pomocą de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie. Zasady udzielania pomocy de minimis w rolnictwie i rybołówstwie zostaną omówione w dalszej części niniejszej informacji.
Pomoc publiczna bez obowiązku opiniowania przez Prezesa Urzędu oraz notyfikacji przez Komisję Europejską udzielana może być również na zasadzie tzw. wyłączeń grupowych (blokowych) oraz na podstawie programów pomocowych. Pomoc w ramach wyłączeń blokowych, obejmująca niektóre rodzaje pomocy horyzontalnej może być udzielana zgodnie z rozporządzeniami Komisji Europejskiej, wydanymi na podstawie Rozporządzenia Rady (WE) Nr 994/98 z dnia 7 maja 1998r. (Dz. Urz. UE L 142 z 14.05.1998r. ze zm.). W dniu 6 sierpnia 2008r. Komisja Europejska wydała ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych, które zastąpiło kilka wcześniejszych rozporządzeń regulujących zasady udzielania pomocy horyzontalnej zwolnionej z obowiązku notyfikacji. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6.08.2008r. (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. U. UE L 214 z 9.08.2008r.) określa zasady dopuszczalności pomocy publicznej następujących kategorii:

• pomocy regionalnej - inwestycyjnej, na zatrudnienie oraz dla nowo utworzonych małych przedsiębiorstw,
• pomocy inwestycyjnej i pomocy na zatrudnienie dla małych i średnich przedsiębiorstw,
• pomocy na przedsiębiorczość kobiet,
• pomocy na ochronę środowiska,
• pomocy na usługi doradcze dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz udział małych i średnich przedsiębiorstw w targach,
• pomocy w formie kapitału podwyższonego ryzyka,
• pomocy na działalność badawczą, rozwojową, innowacyjną,
• pomocy szkoleniowej,
• pomocy dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych.

Rozporządzenia Rady Ministrów, które określały zasady udzielania pomocy publicznej w formie ulg podatkowych w ramach wyłączeń grupowych (na zatrudnienie, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, na szkolenia) utraciły moc obowiązującą w dniu 31.12.2008r. Nie zostały dotąd opublikowane krajowe rozporządzenia dotyczące udzielania pomocy publicznej w formie ulg podatkowych, implementujące przepisy Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 (ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych). Projekty aktów prawnych przewidujących udzielanie pomocy w formie zwolnień podatkowych, dostosowanych do nowych przepisów prawa wspólnotowego są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl).

Pomoc publiczna bez konieczności uprzedniego zgłoszenia Komisji Europejskiej może być udzielana także przedsiębiorstwom realizującym usługi publiczne w ogólnym interesie gospodarczym, o ile jest zgodna z warunkami Decyzji Komisji (2005/842/WE) z dnia 28 listopada 2005 r. (Dz. Urz. UE L 312 z 29.11.2005r.). Podlega jednak obowiązkowi uzyskania opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, gdyż akt normatywny będący podstawą oceny dopuszczalności pomocy, Decyzja Komisji (2005/842/WE) nie jest rozporządzeniem wydanym na mocy art. 1 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 994/98 z dnia 7 maja 1998r., i tym samym pomoc udzielana zgodnie z warunkami wymienionej decyzji nie jest objęta definicją pomocy w ramach wyłączeń grupowych (blokowych), o których mowa w art. 2 pkt. 3 ustawy z dnia 30.04.2004r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Pomoc w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych w ogólnym interesie gospodarczym nie spełniająca wymogów Decyzji Komisji (2005/842/WE), podlega obowiązkowi uprzedniego zgłoszenia, wynikającemu z art. 108 ust.3 Traktatu oraz powinna być zgodna z zasadami wskazanymi we "Wspólnotowych ramach dotyczących pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych" (Dz. Urz. UE C 297 z 29.11.2005r.). Przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej udzielana jest pomoc na ratowanie w celu przywrócenia płynności finansowej lub na restrukturyzację, nastawiona na przywrócenie przedsiębiorcy długoterminowej rentowności w rozsądnym przedziale czasu. Przedsiębiorca jest uznawany za znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej, gdy spełnia kryteria wskazane w Wytycznych Wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. UE C 244 z 1.10.2004r.).
Pomoc publiczna może być udzielana jako pomoc indywidualna lub na podstawie programu pomocowego. Program pomocowy jest aktem normatywnym, na podstawie którego można dokonać wypłat pomocy indywidualnej na rzecz generalnie i abstrakcyjnie określonych przedsiębiorstw. Oznacza to, iż przyznanie pomocy przedsiębiorcy uzależnione jest od spełnienia warunków dopuszczalności pomocy zawartych w programie pomocowym. Projekty programów pomocowych podlegają notyfikacji Komisji Europejskiej, za wyjątkiem programów przewidujących udzielanie pomocy de minimis i pomocy w ramach wyłączeń grupowych, których zaakceptowanie leży w kompetencji Prezesa UOKiK oraz ministra właściwego do spraw wsi. Pomoc indywidualna jest to pomoc, która nie jest przyznawana na podstawie programu pomocowego oraz pomoc udzielana na podstawie programu pomocowego, ale podlegająca obowiązkowi notyfikacji do Komisji Europejskiej.

10. Pomoc rolnictwie i rybołówstwie

Na terenie Polski organem monitorującym pomoc publiczną w rolnictwie i rybołówstwie jest minister właściwy do spraw rolnictwa. Wspólnotowa definicja rolnictwa obejmuje produkcję, przetwarzanie oraz wprowadzanie do obrotu artykułów rolnych wymienionych w Załączniku I do Traktatu. Przetwarzanie produktów rolnych oznacza wszelkie czynności wykonywane na produkcie rolnym, w wyniku których powstaje produkt będący również produktem rolnym. Wprowadzanie do obrotu produktów rolnych oznacza posiadanie lub wystawianie produktu w celu sprzedaży, oferowanie go na sprzedaż, dostawę lub każdy inny sposób wprowadzania produktu na rynek, z wyjątkiem jego pierwszej sprzedaży przez producenta surowców na rzecz podmiotów zajmujących się odsprzedażą lub przetwórstwem i wszelkich czynności przygotowujących produkt do pierwszej sprzedaży.

Przyznawanie pomocy publicznej i w rolnictwie regulują następujące akty prawne:

• Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013 (Dz.U. UE C 319 z 27.12.2006r.),
• Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z dnia 16.12.2006r.),
• Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej (Dz. Urz. UE L 337 z 21.12.2007r.),
• Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006r.).

Pomoc w rolnictwie może być udzielana na przedsięwzięcia wskazane w wyżej wymienionych Wytycznych Wspólnoty, Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006r oraz w ramach pomocy de minimis.
Pomoc na podstawie Rozporządzenia Komisji Nr 1857/2006 może być udzielana szczególności na:

• inwestycje w gospodarstwach rolnych,
• zachowanie tradycyjnych krajobrazów i budynków,
• przeniesienie budynków gospodarskich w interesie publicznym,
• pomoc w podejmowaniu działalności przez młodych rolników,
• pomoc z tytułu przechodzenia na wcześniejszą emeryturę,
• pomoc dla grup producentów,
• pomoc na rzecz chorób zwierząt i roślin oraz epidemii szkodników,
• pomoc na rzecz strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi,
• pomoc z tytułu opłat składek ubezpieczeniowych,
• pomoc przeznaczona na scalanie gruntów,
• pomoc na rzecz zachęty do produkcji produktów rolnych wysokiej jakości,
• zapewnienie wsparcia technicznego w sektorze rolnym,
• wsparcie dla sektora produkcji zwierzęcej, na scalanie gruntów, pomoc w sektorze zwierząt gospodarskich i wiele innych.

Wyżej wymieniona pomoc jest zwolniona z obowiązku uprzedniego zgłoszenia Komisji Europejskiej oraz, jako pomoc udzielana na zasadzie wyłączeń blokowych - z obowiązku opiniowania przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, natomiast pomoc nie objęta zakresem rozporządzenia, określona w Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013 podlega takim wymogom. Pomoc de minimis na działalność w zakresie produkcji artykułów rolnych może być udzielana na podstawie Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1535/2007 , w łącznej kwocie do 7.500 euro w okresie danego roku kalendarzowego oraz dwóch poprzedzających go latach kalendarzowych. Jednocześnie organy udzielające pomocy sprawdzają dodatkowo, czy pomoc de minimis w rolnictwie udzielona danemu przedsiębiorcy nie spowoduje wyczerpania krajowego skumulowanego limitu pomocy de minimis, określonego w załączniku do wymienionego rozporządzenia, ustalonego dla Polski na poziomie 119.542.500 euro. Pomoc de minimis na wsparcie działalności w zakresie przetwarzania i wprowadzania do obrotu artykułów rolnych może być udzielana do łącznej kwoty 200 tys. euro w okresie 3 lat kalendarzowych, na podstawie Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006r.
Wspólnotowa definicja rybołówstwa obejmuje działalność związaną z produkcją, przetwarzaniem i obrotem produktami rybołówstwa, o których mowa w Rozporządzeniu Rady (WE) Nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. UE L 17 z 21.01.2000r. ze zm.). Wytyczne dla celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. UE C z dnia 14.09.2004r.) mają zastosowanie do całego sektora rybołówstwa i dotyczą eksploatacji żywych zasobów wodnych i akwakultury oraz środków produkcji, przetwórstwa i obrotu produktami będącymi wynikiem działalności tego sektora jednak z wyłączeniem rybołówstwa rekreacyjnego i sportowego, które nie prowadzi do sprzedaży produktów rybołówstwa. Pomoc inna niż de minimis w sektorze rybołówstwa może być udzielana w szczególności na inwestycje w zakresie ochrony i rozwoju zasobów wodnych, na inwestycje w zakresie promocji i reklamy produktów rybołówstwa, na inwestycje w zakresie przetwórstwa i obrotu i inne przedsięwzięcia. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 736/2008 z dnia 22.07.2008r. (Dz. U. UE Nr 201 z dnia 30.07.2008r.) określa zasady dopuszczalności pomocy następujących kategorii:

• pomoc z tytułu trwałego lub tymczasowego zaprzestania działalności połowowej,
• pomoc na rzecz rekompensaty społeczno - gospodarczej w celu zarządzania flotą,
• pomoc na rzecz inwestycji produkcyjnych w infrastrukturę i akwakulturę,
• pomoc przeznaczona na środki wodnośrodowiskowe,
• pomoc przeznaczona na rzecz zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt,
• pomoc na rzecz rybołówstwa śródlądowego,
• pomoc na rzecz przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołóstwa i akwakultury,
• pomoc na rzecz działań wspólnych,
• pomoc przeznaczona na środki mające na celu ochronę i rozwój fauny i flory wodnej przy jednoczesnej poprawie stanu środowiska wodnego,
• pomoc przeznaczona na inwestycje w portach rybackich, miejscach wyładunku i przystaniach,
• pomoc przeznaczona na rozwój nowych rynków i kampanie promocyjne,
• pomoc przeznaczona na projekty pilotażowe,
• pomoc przeznaczona na modyfikację w celu zmiany przeznaczenia statków rybackich, pomoc przeznaczona na pomoc techniczną,
• zwolnienia podatkowe objęte dyrektywą 2003/96/WE.

Wyżej wymienione kategorie pomocy nie podlegają obowiązkowi uprzedniego zgłoszenia określonego w art. 108 ust.3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawniej art.88 ust. 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską)

Pomoc de minimis w sektorze rybołówstwa może być udzielana zgodnie z warunkami Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 875/2007 z dnia 24.07.2007r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rybołówstwa i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1860/2004 (Dz. U. UE L 193 z 24.07.2004r.). Łączna kwota pomocy de minimis nie może przekroczyć równowartości 30.000 euro w dowolnie ustalonym okresie 3 lat kalendarzowych, natomiast przedsiębiorca ubiegający się o pomoc de minimis w rybołówstwie przedstawia podmiotowi udzielającemu pomocy informację o pomocy tej kategorii otrzymanej danym roku kalendarzowym oraz dwóch poprzedzających go latach kalendarzowych. Jednocześnie organy udzielające pomocy sprawdzają dodatkowo, czy pomoc de minimis w rybołówstwie udzielona danemu przedsiębiorcy nie spowoduje wyczerpania skumulowanego krajowego limitu pomocy, który dla Polski wynosi 21.125.000 euro.

11. Wyłączenia od udzielania pomocy oraz ograniczenia w jej przyznawaniu

Akty normatywne określające zasady dopuszczalności poszczególnych rodzajów pomocy zawierają także przepisy zakazujące udzielania pomocy bądź zaostrzające reguły jej przyznawania (poprzez np. obniżenie dopuszczalnej wielkości): w konkretnych sektorach (tzw. sektorach wrażliwych), na niektóre przedsięwzięcia oraz przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Pomoc w sektorach wrażliwych stwarza szczególne zagrożenie zakłócenia konkurencji i wymiany handlowej wewnątrz Wspólnoty, zatem podlega dodatkowym ograniczeniom. Sektory wrażliwe to: przemysł węglowy, stoczniowy, stalowy, rolnictwo, rybołówstwo, transport. W sektorach rolnictwa, rybołówstwa oraz przemysłu węglowego nie można udzielać pomocy regionalnej, pułap pomocy de minimis w sektorze transportu drogowego wynosi 100 tys. euro, czyli jest dwukrotnie niższy niż ogólny pułap pomocy objętej zakresem Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006r. Co do zasady niedozwolona jest pomoc związana z wywozem do państw członkowskich UE lub eksportem do państw trzecich oraz pomoc uzależniona od wykorzystywania towarów krajowych uprzywilejowanych względem towarów przywożonych nie może być udzielana w ramach zasady de minimis i w ramach pomocy regionalnej. Pomoc dla przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej jest ograniczana do niezbędnego minimum, aby nie dopuszczać do niepożądanych zakłóceń na rynku - podmiotom takim nie udziela się pomocy de minimis, pomocy w ramach wyłączeń blokowych, w tym regionalnej.

12. Zwrot pomocy

W związku z faktem, iż art.107 ust.1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawniej art.87 TWE) wprowadza generalny zakaz udzielania pomocy publicznej - dopuszczalne jest przyznawanie pomocy tylko w konkretnych przypadkach przewidzianych przez prawo wspólnotowe. W sytuacji, gdy pomoc została przyznana bezprawnie, czyli bez wypełnienia obowiązku uprzedniego zgłoszenia projektu pomocy Komisji Europejskiej, wynikającego z art. 108 ust.3 Traktatu (dawniej art.88 TWE) (notyfikacji) bądź została wykorzystana przez beneficjenta niezgodnie z przeznaczeniem, Komisja Europejska po dokonaniu oceny niezgłoszonej pomocy, jeśli okaże się ona niezgodna ze wspólnym rynkiem, wydaje decyzję nakazującą zwrot pomocy wraz z odsetkami naliczonymi od dnia jej udzielenia. Informacje na temat pomocy przyznanej bezprawnie lub wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem Komisja Europejska może uzyskać od wszystkich zainteresowanych stron, przykładowo od konkurentów beneficjenta pomocy, z prasy lokalnej, z anonimowych powiadomień, itp. Najbardziej dotkliwe konsekwencje związane z uzyskaniem pomocy udzielonej bezprawnie lub jej wykorzystaniem niezgodnie z przeznaczeniem ponosi zatem jej beneficjent.

13. Sprawozdawczość

Podmioty udzielające pomocy są zobowiązane do sporządzania i przedstawiania Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie i rybołówstwie - ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa, okresowych sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej, zawierających w szczególności informacje o beneficjentach pomocy oraz o rodzajach, formach, wielkości i przeznaczeniu udzielonej pomocy. Niektóre podmioty udzielające pomocy przekazują sprawozdania bezpośrednio, inne za pośrednictwem organów nadzorujących, np. jednostki samorządu terytorialnego za pośrednictwem regionalnych izb obrachunkowych.
Obecnym rozwiązaniem, którym objęto już wszystkie gminy w Polsce jest przekazywanie sprawozdań za pośrednictwem aplikacji SHRIMP (System Harmonogramowania, Rejestracji i Monitorowania Pomocy Publicznej). System ten nie obejmuje sprawozdań za dany okres (kwartalnych, rocznych), lecz przewiduje wprowadzanie informacji o udzielonej pomocy w sposób ciągły (bieżący), w określonym terminie od dnia jej udzielenia.


14. Informacje ogólne:

Informacje uzyskać można pod adresem:
Urząd Miasta Bartoszyce
ul. Boh. Monte Cassino 1
11-200 Bartoszyce

w godzinach pracy Urzędu ( od poniedziałku do piątku w godz. 7-15 )
Sprawy prowdzi p. Anna Krawczyk inspektor ds. wymiaru podatków i opłat lokalnych pokój nr.5 tel. 89 762 98 78


Niezbędne dokumenty:
 

1. Oświadczenie o niekorzystaniu z pomocy de minimis
2. Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis
3. Formularz informacji o pomocy publicznej dla podmiotów ubiegających się o pomoc inną niz pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie